Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Asnyka w Kaliszu - Wystawa „Książka zamknięta w małej formie graficznej. Exlibrisy ze zbiorów prywatnych Marii Kubackiej-Gorweckiej”

Najstarsze oznaczenia własnościowe na książkach pojawiły się w Polsce w drugiej połowie XIV wieku, na kartach rękopisów. Początkowo znaki określały tylko właściciela rękopisu, jednak manuskryptu nie zdobiły. Najstarszym przykładem exlibrisu jest motyw heraldyczny. Herby i gmerki właścicieli exlibrisów, włączane zazwyczaj we floraturę marginalną iluminowanych kodeksów pojawiły się już pod koniec XIV wieku. Przez cały wiek XV znak własnościowy wskazywał właściciela herbem, był nierozerwalnie związany z tekstem książki zarówno treściowo, jak też estetycznie.

Zbieranie exlibrisów stanowi jedną z dziedzin kolekcjonerstwa, natomiast posługiwanie się nim jest uważane za wyraz dużego szacunku i dbałości o książki oraz wysokich potrzeb kulturalnych ich właściciela. Pośrednio exlibris może motywować do podobnej dbałości osoby, którym dana książka jest wypożyczana, może również spełniać rolę zabezpieczania księgi przed kradzieżą lub zatraceniem. Artystycznie wykonany w szlachetnej technice graficznej (drzeworyt, miedzioryt, akwaforta, litografia) podnosi walory artystyczne książki.

Obecnie prezentowana wystawa w wypożyczalni Biblioteki Głównej przy ul. Legionów 66 ukazuje ponad 300 exlibrisów, które zawierają motyw książki. Wyeksponowano znaki własnościowe osób prywatnych, bibliotek, muzeów, instytucji kulturalnych i oświatowych. Znaczna część z nich została wykonana przez Władysława Kościelniaka oraz Czesława Wosia. Na szczególną uwagę zasługują exlibrisy czeskiej Biblioteki Miejskiej w Ostravie.

Wystawę można oglądać w godzinach otwarcia Biblioteki Głównej.

Kurator wystawy: Maria Kubacka-Gorwecka
Fot.: Mieczysław Zaremba